آشنایی با اصطلاحات دهان و دندان

پلاک دندان

پلاک باکتریایی یا پلاک دندان ها ماده ای سفید رنگ و خمیری است که بعد از صرف غذا و خوردن هرگونه خوراکی روی دندان ها ایجاد می شود.

باکتری ها بی وقفه در محیط دهان رشد کرده بنابر این پلاک دندان ها مشکلاتی را برای تمام محیط دهان به وجود می آورد.

جرم دندان

 پلاک دندان از پروتئین های موجود در بزاق دهان، باکتری ها، مواد سمی و باقیمانده مواد غذایی تشکیل شده و به طور مداوم ایجاد می شود.

اگر پلاک دندان ها را بطور روزانه بوسیله مسواک و خمیر دندان مناسب از بین نبریم تبدیل به جرم دندان می شود.

مینای دندان

مینای دندان یک پوسته سخت بر روی هر یک از دندان ها است و در واقع هنگام نگاه در آینه این بخش از دندان مشاهده می شود.

مینای دندان در عمل سخت ترین ماده در بدن انسان است. این ماده حتی سخت تر از استخوان ها است،

اما با این وجود می تواند در صورت قرار گرفتن در معرض اسید و یا تجمع باکتری بر روی آن از بین رفته و یا دچار پوسیدگی شود.

حساسیت دندان

حساسیت دندان که حساسیت شدید عاج دندان نیز نامیده می شود، زمانی رخ می دهد که قسمت حساس دندان موسوم به عاج، در اثر از بین رفتن مینای دندان یا تحلیل لثه تحریک شود.

حساسیت دندان معمولا به صورت درد، هنگام خوردن و آشامیدن غذاها و نوشیدنی های داغ، سرد، شیرین و حتی تنفس هوای سرد تجربه می شود.

عاج دندان

عاج دندان (یا دنتین) لایه ای از بافت کلسفید شده در زیر مینا و یکی از چهار جزء اصلی دندان است. ماده ای زرد رنگ است و بسیار شکننده تر و حساس تر از مینای دندان است.

اگر مینای دندان دچار نازک شدن یا تراشیده شدن شود، دندان ها ممکن است به رنگ زرد ظاهر شود زیرا عاج دندان از طریق آن نشان داده می شود.

تحلیل لثه

تحلیل لثه عارضه‌ای است که در اثر آن لثه از روی سطح دندان عقب می‌رود و سطوح ریشه دندان نمایان می‌شود.

تحلیل لثه فقط یکی از بیماری‌های لثه است که پی‌آمد رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان می باشد و به نوبه خود به از دست دادن دندان منجر می‌شود.

تحلیل لثه شایع ترین بیماری لثه ای در بین افراد ۴۰ سال به بالا است و به دلیل این سن شیوع، غالباً به اشتباه نشانه پیری در نظر گرفته می‌شود.

انتخاب خمیر دندان مناسب

فلوراید

فلوراید یک ماده‌ معدنی طبیعی است که در پوسته زمین وجود دارد و در طبیعت به وفور یافت می‌شود. اغلب جهت جلوگیری از پوسیدگی دندان، فلوراید را به آب آشامیدنی اضافه می‌کنند.

مطالعات نشان داده است احتمال پیشگیری از پوسیدگی دندان ها در افرادی که در سنین رشد آب حاوی فلوراید می‌آشامند، سه برابر افرادی است که آب بدون فلوراید می‌آشامند.

هر کس باید هر روز فلوراید مصرف کند. فلوراید نه تنها برای کودکان بلکه برای تمام سنین سودمند است. برخی از مردم فکر می‌کنند که بروز پوسیدگی دندان با افزایش سن امری طبیعی است، ولی آیا می‌دانید که این فکر درستی نیست؟

فلوروزیس

فلوروزیس دندانی آشکارترین عارضه ناشی از مصرف طولانی مدت فلوراید است، فلوروزیس دندانی منجر به تغییر رنگ دندان و دندان‌های افراد می‌شود،

در سال‌های اخیر از مزایای فلورایداسیون آب (افزودن فلوراید به آب آشامیدنی) گفته می‌شود با این حال مصرف طولانی مدت فلوراید آسیب‌های دیگری را نیز به دنبال دارد که اغلب آنها پنهان مانده‌اند.

از عوارض فلوروزیس می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تأثیر منفی بر هوش و ادراک
• خطر ابتلا به بیماری قلبی
• ناباروری مردان
• استخوان ضعیف و فلوروز اسکلتی
• آسیب DNA سلولی و سرطان
• اختلال غدد درون ریز
• اثر منفی بر عملکرد دستگاه گوارش

فلورایدتراپی

مینای دندان از سخت‌ترین مواد معدنی موجود در بدن است. این ماده همان طور که می‌دانید روی سطح دندان‌ها را می‌پوشاند و نقش بسیار مهمی در محافظت از دندان‌ها دارد.

آسیب دیدن مینای دندان موجب می‌شود که دندان بیشتر در معرض پوسیدگی قرار بگیرد.

مسئله مهم دیگری که وجود دارد این است که بزاق دهان نقش مهمی در خنثی کردن اثر اسیدهای مضر در زمان جویدن غذا در دهان دارد و کاهش بزاق دهان می‌تواند احتمال ابتلا به پوسیدگی دندان و صدمه به مینای دندان را افزایش دهد.

برای این که بتوان از مینای دندان بیشتر محافظت به عمل آورد، راه‌هایی وجود دارد. یکی از این راه ها فلورایدتراپی است.

فلورایدتراپی را می‌توان درمان با استفاده از فلوراید دانست. این کار برای تقویت مینای دندان‌ها بسیار مؤثر است.

التهاب لثه

التهاب لثه، تورم لثه های اطراف دندان است. التهاب لثه زمانی آغاز می‌شود که مواد غذایی باقی‌مانده در دهان، با بزاق و پلاک‌های باکتریایی که به سطح دندان می‌چسبند، ترکیب شود.

اگر پلاک دندان و جرم آن با مسواک و خمیردندان پاک نشوند، ممکن است معدنی شوند و رسوب یا جرم تشکیل دهند. جرم بسیار سخت است و فقط با ابزار حرفه‌ای دندان‌پزشکی پاک می‌شود.

بیماری ژنژیویت

بیماری های لثه که باعلائمی مانند خونریزی و عفونت بافت های نگه دارنده دندان مشخص می شوند به دو دسته ژنژیویت و پریودنتال تقسیم می شوند.

ژنژیویت به معنای التهاب لثه است که در آن لثه بیش از حد قرمز و متورم شده و در موارد شدید هنگام مسواک زدن و حتی به صورت خود به خود دچار خونریزی می شود.

بیماری پریودنتال

بیماری پریودنتال اختلالی است که به علت عفونت و التهاب در لثه و استخوان اطراف دندان ها بوجود می آید. در مراحل اولیه که ژنژیویت نامیده می شود، لثه ها متورم و قرمز میشوند و گاهی با خون ریزی همراه هستند.

در مراحل پیشرفته تر، پریودنتیت نامیده میشود که در این حالت لثه تحلیل می رود و حتی ممکن است بخشی از ریشه نمایان شود بطوری که در این افراد طول دندان ها طویل تر از حالت عادی به نظر می رسد. بافت استخوانی اطراف دندانها نیز از طریق مکانیسم های متعدد دچار آسیب میشود و در نتیجه دندانها لق شده و در صورت عدم درمان، در نهایت دچار ریزش میشوند.

بیماری پریودنتال عمدتاً افراد بزرگسال را درگیر می کند هر چند انواعی از آن بیشتر در کودکان دیده میشود.

شیوع بیماری پریودنتال با سن افزایش می یابد. طبق یک گزارش، تقریباً ۴۷ درصد جمعیت بالای ۳۰ سال و ۷۰ درصد افراد بالای ۶۵ سال در ایالات متحده مبتلا به بیماری پریودنتال هستند. لطفا بهداشت دهان و دندان را جدی بگیرید.

حفره خشک دندان

این عارضه هنگامی رخ می‌دهد که لخته خونی که در محل کشیدن دندان تشکیل‌ شده است ، از جا کنده شود که در پی آن حفره خالی دندان خشک می شود و در معرض عوامل بیرونی قرار می گیرد.

لخته خون که به طور طبیعی در محل کشیدن دندان تشکیل می‌شود از اعصاب و استخوانی که زیر دندان سابق قرار داشت، محافظت می‌کند.

در نبود این محافظ، اعصاب و استخوان‌ها بدون محافظ می‌ماند و این امر ممکن است باعث بروز درد در محل کشیدن دندان و مسیر اعصاب گوش و چشم در همان سمت شود.

سرطان دهان

هر نوع استفاده از تنباکو که شامل ورود مواد سرطان‌ز‌ا به دهان می شود به طور قابل توجهی خطر ابتلا به سرطان دهان را افزایش می دهد.

از جمله علائم سرطان دهان می توان به دشواری در جویدن، شکل گیری توده ها و زخم ها، و وصله های سفید یا قرمز در دهان اشاره کرد.

تشخیص و درمان زودهنگام سرطان دهان می تواند به پیشگیری از رشد بیشتر بیماری یا گسترش آن به بخش های دیگر بدن کمک کند.

چه خمیردندانی مناسب دندان شماست؟

دندان قروچه

شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که گاهی به دلایل مختلف از جمله عصبانیت و … دندان های خود را به هم بسائید یا گره کنید.

این عمل دندان قروچه نام دارد؛ البته شما این کار را بطور ارادی انجام می دهید، اما این انعکاس گاهی نوعی اختلال و بیماری است که بصورت ناخود آگاه و غیر ارادی اتفاق می افتد.

دندان قروچه ناشی از به هم سائیدن یا گره کردن دندان ها به طور ناخودآگاه در طول روز و یا هنگام خواب شبانه است.

دندان قروچه به عنوان یک اختلال حرکتی مربوط به خواب در نظر گرفته شده است و مبتلایان به این اختلال بیشتر احتمال دارد به سایر اختلالات خواب مانند خر و پف شبانه یا وقفه در تنفس شوند.

دندان قروچه خفیف ممکن است نیاز به درمان نداشته باشد اما در برخی افراد می تواند به طور مکرر و به اندازه کافی شدید رخ دهد و منجر به اختلالات فک، سردرد، آسیب به دندان ها و مشکلات دیگر شود.