هر پدر و مادری می داند که ساکن نگاه داشتن کودکان به مدت طولانی کار بسیار دشواری است. کودکان عاشق گشت و گذار بیرون منزل، پریدن بر روی مبلمان خانه و بهم ریختن محیط اطرافشان هستند. متاسفانه این اشتیاق اغلب عوارضی منفی(از جمله شکستگی دندان ها) برای سلامت کودک در پی دارد. برخی از این عوارض برای دندان های کودکان اتفاق می افتد و والدین را به شدت نگران می کند. ما به همین منظور این مقاله را گردآوری کرده ایم تا اگر در چنین موقعیتی قرار گرفتید بتوانید چاره ای بیندیشید.
تعریف شکستگی دندان
شکستگی دندان کودک، یک مشکل دندانی است که بر اثر شکستگی، ترک یا لب پر شدن دندان یک کودک اتفاق می افتد. دلیل این اتفاق ممکن است جراحت بر اثر یک حادثه باشد، مثلا افتادن از بلندی. این حادثه ممکن است شدید یا خفیف باشد و هنگامی که تصمیم به انتخاب شیوه درمانی گرفته می شود، تعیین میزان آسیب دیدگی مهم است. دو نوع دندان در دهان کودکان در سنین مختلف رشد می کند: دندان شیری و دندان دائمی. معمولا در دندان های شیری ساییدگی هایی همچون لب پر شدن بروز پیدا می کند که جای نگرانی نیست، اما اگر مقدار آن بیشتر شود، ممکن است برای کودک آزار دهنده بوده و نیازمند درمان باشد، اما هرگونه حادثه و شکستگی برای دندان های دائمی نیازمند توجه و درمان فوری است.
دلایل بروز شکستگی دندان
دلایل مختلفی برای بروز این اتفاق وجود دارد، اما رایجترین آن ها همان حوادث غیر مترقبه مانند افتادن و… می باشد. گاهی لب پر شدن بر اثر ساییدگی که پدیده ای رایج در دندان های شیری است، دندان را تضعیف کرده و آن را بیش از پیش مستعد شکستگی می نماید. این مسئله با نحوه حفظ سلامت و بهداشت دهان و دندان کودکان نیز ارتباط زیادی دارد. از آنجا که کودکان در سنین پایین هنوز در حال یادگیری نحوه مراقبت از دهان و دندان خود هستند، برخی موارد که موجب تضعیف دندان های آن ها می گردد، بیش از پیش دندان های آن ها را در معرض شکستگی قرار می دهد. اگر دندان یک کودک لب پر شود یا بشکند، والدین باید او را به شستن دهان با آب گرم تشویق کنند. اگر جراحتی نیز در میان باشد، باید از کمپرس سرد برای کاهش هرگونه التهاب احتمالی استفاده کرد. این کار می تواند باعث حفظ دندان از شکستگی های بیشتر شود.
دلایل سیاه شدن دندان های کودک و پیشگیری از آن
نشانه های اصلی شکستگی دندان کودکان
با وجود اینکه عموما دندان ها در برابر مقداری از فشار مقاومت می کنند، اما ضربه شدید به یک نقطه خاص از دندان می تواند باعث شکستگی آن شود.
شکستگی دندان بر اساس شدت آن به چهار دسته متفاوت تقسیم می شود که از قرار زیر می باشند:
دسته اول
خفیف ترین نوع شکستگی دندان هنگامی اتفاق می افتد که حادثه تنها بر روی لایه مینای خارجی دندان تاثیر بگذارد؛ بدین معنا که آسیب دیدگی معمولا به صورت لب پر شدن های کوچک یا ترک های خیلی نازک نمایان می شود. برخی از شکستگی های این دسته نیز ممکن است بد به نظر برسند، اما معمولا باعث درد یا حساسیت دندانی کودک نمی شوند، به خصوص اگر لب پر شدن یا شکستگی بسیار کوچک باشد. هرچند در مورد مذکور نیز این خطر وجود دارد که آسیب بیشتر شده و منجر به مشکلات پیچیده تر دندان گردد، بنابراین بهتر است که برای آسیب دیدگی های کوچک نیز به دنبال روش درمان بود.
دسته دوم
این دسته شامل ترک های بزرگتر می شود که معمولا لایه عاج دندان (لایه زیر مینا) را تخریب می کنند و ممکن است منجر به حساسیت دندان کودک نسبت به دمای سرد و گرم شوند. هرچند این ناراحتی ممکن است زودگذر باشد و یا به مرور زمان کم شود.
دسته سوم
این دسته شامل مشکلات جدی تری می شود که طی آن ترک خوردگی به مغز دندان می رسد. خطر اصلی در این مورد، آسیب دیدن مغز دندان توسط باکتری ها می باشد، اما اگر مغز دندان از نظر میزان خون به اندازه کافی تامین شود، اغلب بدون نیاز به درمان عصب کشی ریکاوری می شود.هرچند اگر بخش بزرگی از تاج دندان بشکند، به عصب کشی نیاز است و باید از تاج مصنوعی دندان استفاده شود. علاوه بر این، نوع درمان به میزان آسیب دیدگی مغز دندان بستگی دارد.
دسته چهارم
این مورد چندان رایج نیست، اما شدیدترین نوع شکستگی دندان کودکان بوده و عمدتا شکستگی آن عمودی می باشد یا شکستگی به قدری عمیق است که به ریشه دندان می رسد.درمان چنین مواردی دشوار است. در حقیقت، در بسیاری موارد، تنها درمان قابل انجام کشیدن دندان شکسته می باشد.
انواع درمان شکستگی دندان کودکان
دندانپزشکی که شکستگی دندان کودکان را درمان می کند، باید در این زمینه تخصص داشته باشد. اگر دندان، شیری باشد، تنها نگرانی اصلی، ظاهر ناخوشایند آن است که در این مورد هم دندان به مرور زمان افتاده و دندان دائمی جایگزین آن می شود. بنابراین باید از روش های حفاظتی استفاده کرد. اگر سن کودک بسیار پایین است، مثلا دو سال دارد، باید برای درمان درد و حساسیت دندانی به دنبال روش های خاصی بود. اگر کودک در سن رشد دندان دائمی است، می توان با توصیه دندانپزشک، دندان آسیب دیده را کشید و برای درآمدن دندان دائمی روش های مراقبتی انجام داد.
اما اگر دندان آسیب دیده، دندان دائمی باشد، شیوه های درمانی جدی تری را باید اتخاذ کرد؛ از جمله:
- پر کردن دندان با کامپوزیت یا بانداژ دندان
- عصب کشی
- جایگذاری تاج دندانی
- استفاده از روکش دندان
منابع:
