يکي از بزرگ ترين دغدغه های هر پدر و مادري حفظ سلامتی فرزندانش است. در اين ميان بهداشت دهان و دندان کودک يکی از مهمترين نگراني های والدين مي باشد که هم باعث حفظ سلامتی دهان و دندان شده و هم لبخند زيبايي به کودکان هديه مي دهد.
با وجود اينکه حفظ سلامت دهان و دندان کودکان کاري بسيار دشوار مي باشد، اما در اين ميان نکاتي وجود دارد که والدين با رعايت آن ها مي توانند گام بزرگي در اين جهت بردارند.
ما در اين مقاله به بررسي شيوه هايي براي حفظ سلامت دهان و لثه گروه هاي سني مختلف در کودکان پرداخته ايم تا بدين وسيله نقشي در افزايش آگاهي والدين و نيز بهبود سلامتي جامعه کودکان داشته باشيم. با ما همراه باشيد.
بهداشت دهان و دندان نوزاد
همه انسان ها در هنگام تولد دندان دارند، اما از آنجا که اين دندان ها در زير لثه پنهان شده اند، ما آن ها را نمي بينيم. اولين رويش دندان کودکان از زير لثه در حدود شش ماهگي انجام مي شود، اما مراقبت هاي دنداني بايد پيش از اين زمان صورت بپذيرد.
درواقع هرچه لثه ها سالمتر باشند، دندان هاي زير آن نيز سالمتر خواهند بود. در زير به چند نکته درباره حفظ سلامت دهان و دندان نوزادان اشاره شده است:
- لثه نوزاد خود را پس از هر وعده غذا با حوله اي کوچک و نرم تميز کنيد. اين کار باکتري هاي روي لثه را که موجب عفونت دندان مي شوند، از بين مي برد.
- هنگامي که اولين دندان نوزادتان جوانه زد، روزي دو بار به وسيله مسواک انگشتی دندانش را مسواک بزنيد.
- پس از اينکه تغذيه نوزادتان از شيشه شير تمام شد، شيشه شير را از او دور کنيد. اگر نوزاد به مدت طولاني از شيشه شير، مايعاتي مانند شير، شير خشک يا آبميوه بنوشد و يا در هنگام خواب، شيشه شير در دهانش قرار داشته باشد، ممکن است به نوعي بيماري مبتلا شود که اصطلاحا به آن پوسيدگي شيشه شير مي گويند.
- تا پيش از تولد يک سالگي فرزندتان و يا به محض جوانه زدن اولين دندانش حتما او را به نزد دندانپزشک ببريد تا وضعيت دهان و دندانش را بررسي کند.
بهداشت دهان و دندان کودک
تقريبا تمامي دندان هاي شيري کودکان تا پيش از سه سالگي از لثه خارج شده و رشد مي کنند و از سه سالگي نيز مي افتند.
پس از آن دندان های دائمی جايگزين آن ها مي شوند. فاصله ميان دندان هاي شيري کودکان امري طبيعي است و دليلش نيز وجود فضاي کافي براي رشد دندان هاي دائمي در آينده مي باشد.
رشد دندان های دائمی
در اکثر کودکان، دندان هاي دائمي از سنين 13 سالگي شروع به رشد مي کنند. در زير به نکاتي اشاره شده که والدين بايد در جهت حفظ سلامت دهان و دندان کودک خود از سن سه سالگي به بعد انجام دهند.
- به اندازه يک نخود خميردندان حاوي فلورايد بر روي مسواک قرار داده و از کودک بخواهيد که پس از مسواک زدن، بقاياي خميردندان را از دهان خود خارج کند.
- مطمئن شويد که کودک شما روزي دو بار و هربار به مدت دو دقيقه مسواک مي زند.
- از همان اولين روزهاي رويش دندان ها استفاده از نخ دندان را به کودکتان بياموزيد.
- از کودکتان بخواهيد که به دندان هاي عقبي خود نيز توجه کرده و حفظ سلامت آن ها را از ياد نبرد.
- هر شش ماه يک بار کودکتان را نزد دندانپزشک ببريد.
- رژيم غذايي کودک خود را کنترل کنيد. رژيمي سرشار از پروتئين، دندان ها را تقويت کرده و احتمال پوسيدگي دندان را کاهش مي دهد. درضمن مطمئن شويد که هر روز کودکتان صبحانه اي کامل و مقوي مي خورد. از ديگر مواردي که بايد در رژيم غذايي کودک رعايت کنيد، کاهش ميزان قند، شکر و ديگر شيرين کننده ها، کاهش ميزان آبميوه و نوشابه و همينطور محدود کردن غذاهاي نشاسته دار مي باشد که باعث پوسيدگي دندان مي شوند.
- مسواک کودکتان را به طور مرتب عوض کنيد. اين کار بايد حداقل هر سه ماه يک بار و يا هنگامي که پرزهاي مسواک، سفت شد، انجام شود.
- به توصيه هاي دندانپزشک ها اعتماد کنيد. اگر کودکتان را به نزد دندانپزشک متخصصي مي بريد که به کار او اعتماد داريد، بنابراين بايد به روش هاي درماني او نيز اطمينان کنيد. برخي از دندانپزشک ها براي پيشگيري از بروز برخي بيماري ها و حفظ هرچه بيشتر سلامت دهان و دندان، درمان هايي مانند درمان فلورايدي و يا سيلانت دندان (مواد مسدود کننده شيارهاي دندان) را به شما پيشنهاد می دهند.
بهداشت دهان و دندان کودکان زير 13 سال
اصولا تعيين قوانين و چهارچوب هاي سختگيرانه براي کودکاني که به سنين نوجواني نزديک مي شوند، امري دشوار است، اما شما حتما بايد اهميت حفظ سلامت دهان و دندان را به کودکان خود گوشزد کرده و از آن ها بخواهيد که به برنامه هاي روتين بهداشت دهان و دندان توجه کنند.
براي جلب توجه کودکان به چنين موضوعي در اين سن بايد از راهکارهايي براي افزايش اشتياق آن ها استفاده کرد. در زير به چند نمونه از اين موارد اشاره مي کنيم:
- به کودک خود بگوييد که حفظ بهداشت دهان و دندان تنها موجب سلامتي آن ها نمي شود، بلکه چهره زيباتر و لبخند دلنشين تري نيز به آن ها مي بخشد و در نتيجه در اجتماع مورد قبول تر و دوست داشتني تر به نظر مي رسند.
- به کودکتان يادآوري کنيد که دو بار مسواک زدن در روز نه تنها باعث پيشگيري از پوسيدگي دندان ها مي شود، بلکه دهان را نيز خوشبوتر کرده و باعث مي شود تا دوستان بهتر و بيشتري پيدا کنند.
- اگر کودکتان در رشته اي ورزشي فعاليت مي کند، از او بخواهيد براي جلوگيري از آسيب رسيدن به دندان ها در حين ورزش از محافظ دهان و دندان استفاده کند.
- اگر کودکتان بر روي دندان خود ارتدونسي دارد، بايد براي جلوگيري از ايجاد لکه هاي سفيد دنداني پس از برداشتن ارتدونسي، هر روز با مسواک پاور دندان هايش را مسواک زده و از نخ دندان نيز استفاده کند.
سخن آخر
نکته هاي بسيار زيادي در ارتباط با حفظ سلامت دهان و دندان کودکان وجود دارد که ما به اختصار تنها به تعدادي از آن ها اشاره کرديم.
در مجموع بايد گفت اگر مي خواهيد که کودکانتان دندان ها و لثه هايي سالم و زيبا داشته باشند، بايد از همان کودکي اهميت بهداشت دهان و دندان را به آن ها گوشزد کرده و کاري کنيد تا عادت مراقبت از دهان و دندان در زندگي آن ها نهادينه شود.
منابع:
یک پاسخ