همه ما برای مرطوب کردن و پاکسازی دهان و هضم مواد غذایی به بزاق نیاز داریم. همچنین بزاق با کنترل باکتری ها و قارچ ها در دهان از عفونت جلوگیری می کند. وقتی غدد بزاق کافی ایجاد نمی کند، دهان شما خشک می شود. خوشبختانه ، بسیاری از درمان ها می توانند در برابر خشکی دهان ، که به آن زراستومیا نیز گفته می شود، کمک کنند.
چه عواملی باعث خشکی دهان می شود؟
عوارض داروهای خاص
خشکی دهان عارضه مشترک بسیاری از داروهای بدون نسخه و از جمله داروهای مورد استفاده در درمان افسردگی، اضطراب، درد، حساسیت و سرماخوردگی (آنتی هیستامین ها و داروی گرفتگی بینی و سینه)، چاقی، آکنه، صرع، فشار خون بالا (به دلیل ادرار آور بودن دارو)، اسهال، حالت تهوع و … است. اختلالات روانی، بی اختیاری ادرار، آسم (داروهای برونشیت) و بیماری پارکینسون. همچنین خشکی دهان می تواند یکی از عوارض داروهای آرام بخش باشد.
عوارض برخی بیماری ها و عفونت ها
خشکی دهان می تواند یک عارضه جانبی پزشکی از جمله سندرم شوگرن، HIV / AIDS ، بیماری آلزایمر، دیابت، کم خونی، فیبروز کیستیک، آرتریت روماتوئید، فشار خون بالا، بیماری پارکینسون، سکته مغزی و اوریون باشد.
عوارض جانبی برخی از درمانهای پزشکی آسیب به غدد بزاقی را به دنبال دارد، غده هایی که بزاق ایجاد می کنند می توانند میزان بزاق تولید شده را کاهش دهند. به عنوان مثال این آسیب می تواند ناشی از تشعشعات به سر و گردن و درمان شیمی درمانی برای سرطان باشد.
آیا سلامت دهان و دندان بر بیماری های قلبی و عفونی تاثیر گذار است؟
دانستنی های جالب
آسیب عصبی
خشکی دهان می تواند نتیجه آسیب عصبی به ناحیه سر و گردن یا جراحی باشد.
کم آبی بدن
شرایطی که منجر به کم آبی بدن می شود، مانند تب، تعریق بیش از حد، استفراغ، اسهال، ریزش خون و سوختگی می تواند باعث خشکی دهان شود.
سبک زندگی
سیگار کشیدن یا جویدن تنباکو می تواند بر میزان بزاق تاثیرگذار باشد و موجب افزایش خشکی دهان شود. تنفس با دهان باز نیز احتمال خشک شدن دهان را افزایش می دهد.
علائم خشکی دهان چیست؟
علائم شایع عبارتند از:
- احساس چسبندگی و خشکی در دهان
- تشنگی مکرر
- زخم در دهان؛ زخم ها یا شکاف پوست در گوشه های دهان، لب های ترک خورده
- احساس خشکی در گلو
- احساس سوزش یا سوزن سوزن شدن در دهان و به خصوص بر روی زبان
- مشکل در صحبت کردن یا مزه کردن ، جویدن و بلعیدن
- پرخاشگری ، خشکی بینی ، گلو درد
- بوی بد دهان
چرا خشکی دهان یک مشکل است؟
علاوه بر ایجاد علائم ذکر شده در بالا، خشکی دهان خطر ابتلا به بیماری لثه، پوسیدگی دندان و عفونت های دهان مانند برفک را بالا می برد. همچنین خشک شدن دهان می تواند پروتز کردن دندان را با مشکل روبه رو کند.
خشکی دهان را چگونه درمان کنیم؟
اگر فکر می کنید خشک شدن دهان شما به دلیل داروهای خاصی است که مصرف می کنید، با پزشک خود مشورت کنید. پزشک ممکن است دوز مصرفی دارو را تنظیم کند یا داروی دیگری که باعث خشکی دهان نمی شود را تجویز کند.
پزشک معالج برای ترمیم رطوبت دهان، ممکن است شستشوی خوراکی تجویز کند (دهانشویه). اگر این امر کمکی نکند ، ممکن است دارویی را تجویز کند که باعث افزایش تولید بزاق می شود.
می توان از روش های دیگر که ممکن است به بهبود جریان بزاق کمک کند نیز استفاده نمود:
- مصرف آب نبات و آدامس های بدون قند ، مخصوصاً آنهایی که دارای زایلولیت هستند.
- سعی کنید از مواد اسیدی مانند لیمو که باعث نرم شدن دندان ها می شود ، خودداری کنید.
برای کمک به مرطوب نگه داشتن دهان ، آب زیاد بنوشید. - مسواک بزنید و مرتباً به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
- تا حد امکان از طریق بینی (نه دهان خود) تنفس کنید.
- اتاق خواب خود را مرطوب نگهدارید.
- از موادی که بزاق مصنوعی ترشح می کند استفاده کنید.
منبع:
گردآورنده:
مهندس عاطفه فریدون نیا
