فلوراید تراپی، آری یا خیر؟
حفظ سلامت دهان و دندان و لثه های کودکان، امری ضروری است و باعث حفظ سلامت جسمی وی می شود. به همین دلیل است که والدین باید پیش از درآمدن اولین دندان کودک، عادات و نکات مهم برای حفظ سلامت دهان و دندان کودکشان را بیاموزند. یکی از این موارد که برخی از دندانپزشک ها توصیه می کنند، فلوراید تراپی است. پزشکان معتقدند که استفاده از وارنیش فلوراید باعث پیشگیری از پوسیدگی دندان کودک می شود و باید دو الی چهار بار در سال انجام شود. تعداد دفعات انجام این کار به میزان احتمال پوسیدگی دندان کودک بستگی دارد. اگر می خواهید در اینباره بیشتر بدانید، با ما همراه باشید.
وارنیش فلوراید چیست؟
وارنیش فلوراید، یک شیوه درمانی است که از پوسیدگی دندان پیشگیری می کند، روند آن را کند می کند و یا از شدیدتر شدن آن جلوگیری می کند. وارنیش فلوراید از فلوراید تشکیل شده؛ ماده ای معدنی که مینای دندان (لایه خارجی روی دندان) را مستحکم تر می کند؛ بدین صورت که اگر بخشی از مینای دندان درحال پوسیدن باشد، فلوراید با معدنی کردن مجدد آن بخش، از پوسیدگی آن جلوگیری می کند. ازطرفی فلوراید باعث کاهش تولید اسید موجود در دهان نیز می شود، درنتیجه روند آسیب دیدگی مینای دندان توسط اسید را کند می کند.
به یاد داشته باشید که درمان به شیوه وارنیش فلوراید نمی تواند کاملا از بروز پوسیدگی دندان پیشگیری کند. بهترین بازده استفاده از این ماده برای پیشگیری از پوسیدگی دندان، زمانی است که کودک، درکنار این درمان، به طور مرتب مسواک بزند، از خمیردندان حاوی فلوراید و نیز از نخ دندان استفاده کند، رژیم غذایی مناسبی داشته باشد و عادات بد مربوط به دهان و دندان را کنار بگذارد.
فلوراید تراپی چگونه انجام می شود؟
وارنیش فلوراید در شکل های مختلف، از جمله ژل، مایعات بسیار غلیظ و کف (فوم) وجود دارد و معمولا در طعم های مختلفی ارائه می شوند که کودکان، آن ها را دوست دارند. دندانپزشکان، فلوراید تراپی را با ابزارهایی مانند اسفنج مخصوص، مسواک، قاشقک یا دهانشویه انجام می دهند.
فلوراید تراپی، تنها چند دقیقه طول می کشد و پس از آن، فرد به منظور جذب کامل فلوراید به دندان، نباید به مدت 30 دقیقه، چیزی بخورد یا بیاشامد. این کار نیاز به بی حسی نداشته و برای کودکان، دردناک نیست. دندانپزشک ها معمولا با توجه به شرایط فرد، فلوراید تراپی را هر یک، شش و یا 12 ماه یکبار توصیه می کنند.
فلوراید تراپی معمولا برای کودکان بالای شش سال انجام می شود و برای کودکان زیر سه سال، تنها استفاده از خمیردندان حاوی فلوراید (به مقدار بسیار کم و به اندازه کوچکتر از یک نخود)، آن هم توسط والدین کافیست. کودکان سه الی شش سال نیز می توانند از خمیردندان های حاوی فلوراید، هربار به اندازه یک نخود استفاده کنند؛ اما والدین باید مطمئن شوند که کودکان، هربار پس از مسواک زدن، محتویات دهانشان را به طور کامل بیرون می ریزند و چیزی را قورت نمی دهند.
آیا وارنیش فلوراید بی خطر است؟
بسیاری از پزشکان و دندانپزشکان معتقد هستند که وارنیش فلوراید بی خطر است و در واقع در سرتاسر جهان، به خصوص در مدارس از این ماده استفاده می شود. از این ماده، تنها به مقدار بسیار کمی استفاده می شود و به همین دلیل، معمولا توسط کودک بلعیده نمی شود. برخی از برندهای فلوراید، دندان را زرد کرده و برخی نیز آن را کدر می کنند، اما این تغییر رنگ ها موقتی بوده و پس از مسواک زدن، دندان به حالت عادی خود باز می گردد.
البته برخی نیز معتقدند که فلوراید تراپی و به طور کلی، استفاده از فلوراید، خطرناک و مضر است؛ به خصوص برای کودکان. برخی محققان ادعا می کنند که نتیجه تحقیقات آن ها نشان داده که استفاده از فلوراید برروی رشد ذهنی کودکان، تاثیر منفی داشته و باعث کندذهنی آن ها می شود؛ درضمن این افراد عقیده دارند که مصرف فلوراید، حتی به مقدار کم، علاوه بر کودکان، برای بیماران مبتلا به تیرویید، بیماران کلیوی و نیز افرادی که آب زیادی می نوشند، خطرناک است؛ البته این ادعاها به طور رسمی تایید نشده اند.
نکته: به یاد داشته باشید که مواد حاوی فلوراید، به هیچ عنوان نباید بلعیده شوند، زیرا در این صورت موجب بروز مسمومیت (فلوروزیس) و مشکلات جدی می شوند.
فلوراید تراپی در مدارس
مدتی است که فلوراید تراپی در مدارس ایران نیز همچون برخی مدارس کشورهای اروپایی، انجام می شود و عده ای بر سر این مسئله بحث می کنند که آیا این کار، صحیح است یا خیر. همانطور که گفته شد، یکی از مسائل موردبحث، مضر بودن یا نبودن فلوراید است. ازطرفی فلوراید تراپی عملی است که معمولا در همه جای دنیا در دندانپزشکی ها و توسط پزشک انجام می شود؛
بنابراین عده ای معتقدند که توزیع وارنیش فلوراید در مدارس و درمیان دانش آموزان 6 الی 12 ساله که تجربه و دانشی در اینباره ندارند، کار صحیحی نیست و کودکان نباید به طور سرخود از این ماده استفاده کنند، زیرا مقدار وارنیش فلوراید مصرفی نباید بیش از حد باشد (ممکن است که اندازه اش برای برخی افراد با توجه به شرایطشان متفاوت باشد) و مقدار زمان ماندن این ماده برروی دندان نیز مهم است و نباید زیاد باشد.
تعداد دفعات فلوراید تراپی
ازطرفی تعداد دفعات فلوراید تراپی را نیز دندانپزشکان باتوجه به شرایط فرد و وضعیت سلامت دهان و دندان شخص، از چهار الی یک بار در سال تعیین می کنند.
دهانشویه نیز یکی از محصولاتی است که در مدارس به کودکان ارائه شده و از آن ها خواسته می شود تا دهانشان را با آن بشویند. این دهانشویه ها نیز حاوی فلوراید هستند که همانطور که ذکر شد، قورت دادن آن ها می تواند به مرور زمان باعث بروز مشکلاتی شود.
مسواک زدن کودکان در مدرسه را جدی بگیرید
بنابراین اگر فلوراید تراپی در مدارس بدون نظارت کافی بزرگسالان و بدون حضور دندانپزشک انجام شود، چندان مفید نبوده و ممکن است خطراتی در پی داشته باشد، اما درصورت اعمال نظارت کافی و انجام رویه های آن توسط دندانپزشک متخصص، می تواند به پیشگیری از پوسیدگی دندان و نیز به حفظ سلامت دهان و دندان جامعه خردسال و جوان کشور کمک کند.
منابع:
