دندانپزشکان معتقدند که مراقبت های دهان و دندان باید از همان آغازین روزهای زندگی هر فرد انجام شود. حتی پیش از درآمدن دندان ها نیز والدین باید با حوله و دستمال نرم و مرطوب، لثه های نوزاد را تمیز کنند تا بستری که قرار است پذیرای دندان های نوزاد باشد، تمیز مانده و از پوسیدگی دور بماند. به محض روییدن اولین دندان کودک نیز باید به حفظ بهداشت دهان و دندان کودک، توجه بیشتری کرده و برخی نکات را رعایت نمود. تمامی این ها بدان دلیل است که دهان، پنجره ای است به سوی کل بدن. حفظ بهداشت و سلامت دهان و دندان باعث حفظ سلامتی کل بدن فرد می شود؛ از همین رو آموزش مسائل مربوط به بهداشت دهان و دندان و نیز مسواک زدن کودکان در مدرسه ، امری مهم است که در سال های اخیر در کشورمان نیز توجه ویژه ای به آن می شود. در ادامه به بررسی بیشتر این موضوع می پردازیم.
چرا مسواک زدن در مدارس مهم است؟
آمارها نشان می دهد که حدود 90 درصد دانش آموزان ایرانی، دندان پوسیده دارند. باتوجه به اینکه در بسیاری از شهرهای کوچک و روستاها، مردم آموزش ویژه ای درباره حفظ بهداشت دهان و دندان نمی بینند، به امکانات زیادی دسترسی ندارند و ازطرفی بیمه مشخصی به نام بیمه دندانپزشکی وجود نداشته و هزینه ها نیز بسیار بالا می باشد، این آمار روزبه روز در کشور افزایش می یابد. این آمار نشان می دهد که 200 میلیون دندان پوسیده در دهان ایرانی ها وجود دارد و شیوع بیماری های دهان و دندان در کشور از بیماری های رایجی همچون میگرن و آسم نیز بیشتر است. شاخص پوسیدگی دندان در کودکان پنج الی شش سال ایران، به طور میانگین، پنج عدد و برای کودکان 12 سال نیز حدود سه عدد است که رقم بسیار بالایی به شمار می آید، زیرا شاخص جهانی، 1.86 می باشد. اگر بخواهیم به همین منوال پیش برویم، برای ترمیم دندان های آسیب دیده کودکان ایرانی به بودجه های میلیاردی نیاز است، درصورتی که خوب می دانیم که پیشگیری بهتر از درمان است؛ بنابراین بهترین روش، آموزش نحوه حفظ بهداشت دهان و دندان کودکان و نیز مسواک زدن در مدارس است.
مسواک زدن قبل از صبحانه یا بعد از صبحانه؟
در سرتاسر دنیا نیز طرح هایی با هدف آموزش کودکان و مسواک زدن آن ها در مدرسه اجرا می شود. NHS، ناظر سلامت ملی انگلستان، به تازگی اعلام کرده که باید شرایط به گونه ای فراهم شود که کودکان در مدرسه، مسواک بزنند، زیرا اکثر والدین نسبت به سلامت دهان و دندان کودکانشان بی توجه شده و کودکان را تشویق به مسواک زدن نمی کنند که این امر مشکلات زیادی برای دهان و دندان کودکان پدید می آورد.
طرح مسواک زدن دانش آموزان مدارس در ایران
طرح مسواک زدن کودکان در مدارس ، چند سالی است که در ایران نیز انجام می شود. بدین ترتیب که افرادی آموزش دیده به مدارس فرستاده می شوند تا در زمان های مشخصی، طریقه صحیح مسواک زدن، استفاده از نخ دندان و نیز دهانشویه را به دانش آموزان یاد بدهند و از آن ها بخواهند تا در مدرسه، مسواک زده و سپس از دهانشویه های حاوی فلوراید که به آن ها داده می شود، استفاده کنند. معمولا سالانه، حدود پنج میلیون بطری دهانشویه حاوی فلوراید برای مدارس سراسر کشور ارسال می شود تا دانش آموزان با همکاری مربیان بهداشت از آن ها استفاده کنند. فلوراید، ماده ای معدنی است که پس از برخورد با آب دهان سفت شده و تا زمانی که شسته نشود، برروی ساختمان دندان باقی مانده و با آن ترکیب می شود و بدین ترتیب، مواد معدنی از دست رفته دندان را جایگزین می کند تا دندان دربرابر باکتری ها و اسیدها آسیب ندیده و از پوسیدگی آن جلوگیری شود.
طرح فلوراید تراپی و یا همان استفاده از وارنیش فلوراید نیز چند سالی است که از طرف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در مدارس کشور انجام می شود. طبق گفته های دکتر حمید صمدزاده، رییس اداره سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت، در سال تحصیلی 98، طرح وارنیش فلوراید در 60 هزار مدرسه ابتدایی شهری و روستایی و برای هفت میلیون دانش آموز اجرا می شود. این طرح به منظور پیشگیری از پوسیدگی دندان دانش آموزان و یا کاهش سرعت آن ایجاد شده است. فلوراید تراپی، یکی از موثرترین راه ها برای انجام این کار بوده و تقریبا در سرتاسر دنیا انجام می شود.
درضمن دکتر صمدزاده تاکید کرد که در سال جاری، برای یک میلیون و 200 هزار دانش آموز پایه ششم ابتدایی زیر پوشش طرح دهان و دندان عاری از پوسیدگی قرار می گیرند.
سخن آخر
در این میان و با وجود تمامی تدابیر اندیشیده شده، همکاری والدین نیز امری مهم است. کودکان در مدارس، نحوه صحیح مسواک زدن، استفاده از دهانشویه و حفظ بهداشت دهان و دندان را یاد می گیرند، اما تشویق والدین و ازهمه مهمتر رعایت بهداشت دهان و دندان توسط خود والدین، تاثیر بسیار زیادی بر روی آن ها می گذارد؛ بنابراین به سلامت دهان و دندان کودکان خود بی توجه نباشید.
منابع:
