با مسواک خود چگونه رفتار کنیم؟

( رعایت این موازین در زمان بیماری کرونا تشدید میشود)

باید بدانیم که اولین گام درحفظ بهداشت دهان و دندان توجه به مسواک است، دقیقا همان  موضوعی که شاید کمتر به آن توجه می کنیم و اغلب بی آنکه بدانیم دردسرهایی برای خود یا دیگر اعضای خانوده بوجود می آوریم! مشکلاتی از قبیل بیماری های دهان و دندان که منشا آن را نمی دانیم یا سرایت بیماری های واگیردار در خانواده. همچنین کاهش طول عمر مسواک و دفرمه شدن آن نیز یکی دیگر از مشکلاتی است که با آن مواجه ایم و شاید یه این موضوع اصلا دقت نکرده باشیم که همه این موارد می تواند ناشی از رفتار نادرست ما با مسواک هایمان باشد.

 دهان محل زندگی میلیون ها میکروب است و در فرآیند از بین بردن پلاک و سایر بقایای نرم موجود در لای دندانها، مسواک ها با باکتری ها، گاهاً خون، بزاق دهان و خمیردندان آلوده می شوند. به همین دلیل توصیه می گردد تا با مسواک های خود مطابق با پروتکل زیر که بپیشنهاد شده توسط انجمن دندانپزشکی آمریکا (ADA) است، رفتار کنیم و در زمان شیوع بیماری های واگیردار از قبیل سرما خوردگی، آنفلوانزا و خصوصاً در این روزهای شیوع کرونا، این موارد را سختگیرانه تر رعایت کنیم.

قبل از هر اقدامی به مهمترین نکته یعنی دستها توجه کنید و آنها را قبل از تماس با مسواک خود حتما و حتما با آب و مایع دستشویی بر اساس پروتکل دقیق شستشوی دست بشویید.

مسواک خود را قبل و بعد از مصرف خیلی خوب بشویید. برای اینکار قبل و بعد از استفاده از مسواک، آن را زیر شیر آب گرم بگیرید، شاید تعجب کنید اما آب گرم باعث می شود تا موهای مسواک شما نرم تر شده و بهتر مواد باقیمانده غذا یا خمیردندان را از لابلای موهای برس مسواک خارج کند. بعد از این مرحله برای حفظ فرم موهای مسواک آن را با آب سرد آبکشی نمایید.

پس از شستشوی دندان ها مسواک خود را با کمک فشار انگشتان دستان و زیر آب گرم کامل بشویید و سپس آن را چندین بار تکان دهید تا آب از لای موهای برس آن خارج گردد، برای این کار می توانید از انگشتان دست هم کمک بگیرید (یادتان باشد که دستها حتما باید تمیز باشد). در واقع هرچه برس زودتر خشک شود احتمال آلوده شدن آن کمتر خواهد بود.

تجربه نشان داه است که مسواک ها مستعد آلودگی هستند اگر چه کمتر دیده شده است که مطالعات کلینیکی معتبری بر روی اثرات مثبت یا منفی ضدعفونی کردن مسواک انجام شده باشد اما همان اندک مقالات علمی نشان می دهد که ضد عفونی کردن مسواک برای از بین بردن میکروارگانیسم های بیماری زا منتقل شده به مسواک هنگام مسواک زدن از حفره دهان یا از دیگر مسواک ها و محل نگهداری آن ها ضروری است.

پس توصیه می کنیم که هر چند وقت یکبار مسواک خود را ضدعفونی کنید و از روشهای توصیه شده ذیل که مورد تایید ADA است استفاده کنید. از دهانشویه و محلول هیدروژن پراکساید کمک بگیرید تا از بار آلودگی مسواک کم کنند اما از آنجا که  ADA استفاده مداوم از دهانشویه، خصوصا دهانشویه های آنتی باکتریال را توصیه نمی کند از استفاده آنها صرفنظر کنید. شاید در برخی از سایتها دیده باشید که توصیه کرده اند مسواک خود را در مایکروفر و یا ماشین ظرفشویی قرار دهید!! اما ADA  آن را هم توصیه نمی کند، پس برای این منظور  از آب اکسژنه 3 % استفاده کنید. محلول آب اکسیژنه 3 درصد به راحتی از داروخانه ها قابل تهیه است. مسواک خود را داخل یک لیوان پر شده از آب اکسیژنه حداقل برای 5 دقیقه قرار دهید .

قرص های شستشوی دندان مصنوعی نیز یک راه حل دیگر برای شستشو و ضدعفونی کردن مسواک ها می باشد. این قرص های پاک کننده، محصولاتی هستند که حاوی سورفکتانت های قوی، جوش شیرین و اسید سیتریک و … هستند که همگی در تمیز کردن مسواک شما بسیار خوب عمل می کنند.

توجه داشته باشید که برای مسواک های خود حتما از سر محافظ استفاده کنید و آن ها را بدون محافظ نگهداری نکنید. اما مسواک خیس و مرطوب را داخل فضای بسته یا حتی سر محافظ نگه ندارید. اجازه دهید تا مسواک در معرض هوا کاملا خشک شود سپس از محافظ استفاده کنید و هر چند روز یکبار سرنگهدارنده مسواک خود را ضدعفونی کنید.

توصیه می شود از نگهداری مسواک های خود در سرویس بهداشتی و در جایی که توالت با روشویی مشترک است اجتناب کنید. در صورت نگهداری از مسواک در سرویس های این چنینی حتما سیفون را پس از هربار مصرف بکشید و درب توالت های فرنگی را بگذارید.

دندانپزشکان توصیه می کنند که مسواک های خود را هرسه الی چهار ماه تعویض کنید. اما اگر به این توصیه توجه چندانی نمی کنید لااقل به یاد داشته باشید که در صورت تغییر شکل ظاهری مسواک و از فرم خارج شدن موهای برس آن، حتما تعویضش کنید تا به لثه و دندانهای شما آسیب نزند.

دقت کنید که مسواک افراد خانواده با هم در تماس نباشد خصوصا اگر فردی از افراد خانواده بیمار است حتما این موضوع را رعایت کنید.

در این اوضاع شیوع بیماری واگیردار Covid 19، همانطور که گفته شد این موارد را سختگیرانه تر اجرا کنید و چنانچه خدای ناکرده یکی از اعضای خانواده شما دچار بیماری شد، علاوه بر جدا کردن مسواک هایتان، حتما بعد از بهبود فرد، مسواک آن را دور بیاندازید و از مسواک جدید برایش استفاده کنید. این توصیه برای دیگر اعضای خانواده نیز به شدت توصیه می شود اما چنانچه بهر دلیلی این کار برایتان مقدور نبود حتما به شیوه های گفته شده مسواک های کلیه اعضای خانواده را ضدعفونی کرده و سپس برای شستشوی دندان ها استفاده نمایید.

گردآوری:

فاطمه شهابی-کارشناس تحقیق و توسعه

[1]http://www.ada.org/en/about-the-ada/ada-positions-policies-and-statements/statement-on-toothbrush-care-cleaning-storage-and-external icon.

[2] https://www.ada.org/en/member-center/oral-health-topics/toothbrushes

[3] http://jada.ada.org/

[4]https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3276857/